မြန်မာ – ထိုင်းကုန်သွယ်ရေးမှာ အဓိကကျတဲ့ အာရှလမ်းမကြီး ပြန်ဖွင့်နိုင်ရေး ထိုင်းနိုင်ငံဘက်က ကြိုးပမ်းလာတဲ့အပေါ် ဆန်းစစ်ခဲ့တဲ့ ‘မြန်မာ့ပဋိပက္ခ၏ နိုင်ငံရေးဘောဂဗေဒ – စီးပွားမက်လုံးအပေါ် အခြေခံသော ပဋိပက္ခအရှိန်လျှော့ချခြင်း၏ အကျိုးအပြစ်’ ကိုလည်း ပရိသတ်တွေ အဖတ်များခဲ့ပါတယ်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း နိုင်ငံတဝန်းမှာ တော်လှန်ရေးလက်နက်ကိုင်တပ်တွေ များပြားလာပါတယ်။ ISP-Myanmar က သုတေသနပြု လေ့လာခဲ့ပြီး နည်းနာပိုင်းအရ အတည်ပြုနိုင်တဲ့ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ပေါင်း ၅၀၀ ကျော်ရှိပါတယ်။

ISP-Myanmar ရဲ့ သုတေသနကွန်ရက် (ISP Research Network) အစီအစဉ်ကနေ နိုင်ငံအနှံ့မြို့နယ်ပေါင်း ၁၁၀ (မြို့နယ် စုစုပေါင်းရဲ့ သုံးပုံတပုံ)မှာ အချက်အလက်တွေ ရယူပြီး လူမှုစီးပွားသုတေသန လေ့လာမှုတွေကို လုပ်နေပါတယ်။

၂၀၂၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလမှာ မြန်မာ-တရုတ်နယ်စပ်ဂိတ်တွေထဲက ၁၄ ခုထက်မနည်းကို တရုတ်အစိုးရက ပိတ်ခဲ့ပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာလည်း မြန်မာ-တရုတ်နယ်စပ်မှာရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ (EAOs) တွေအပေါ် ‘ဖြတ်ငါးဖြတ်’မူကျင့်သုံးပြီး ဖိအားပေးပါတယ်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်မှာလုပ်ခဲ့တဲ့ ‘ISP နှင့်အတူ မိနစ် ၃၀’ (30 Minutes with the ISP) အစီအစဉ်တွေမှာ အကြောင်းအရာခြောက်ခုကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။ ‘စကားပြောသောဒေတာ-မြန်မာ့ပဋိပက္ခနှင့် လူမှုဒုက္ခကို လက်ဆုပ်လက်ကိုင် တင်ပြခြင်း’ ဆွေးနွေးချက်တွေက ကြည့်ရှုသူ အများဆုံးဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

တော်လှန်ရေးလက်နက်ကိုင် လူငယ်မျိုးဆက်တွေအကြောင်းကို ‘မင်းပျိုမင်းလွင်များ စန်းထချိန်’ဆိုပြီး ISP-Myanmar က သုတေသနပြု လေ့လာနေပါတယ်။ ‘၀’နယ်က လူငယ်မျက်နှာသစ်ခေါင်းဆောင်တွေ၊ ‘ငတပါးမင်း’တို့ခေတ်လို့ဆိုရမယ့် တအန်း(ပလောင်) မျိုးဆက်တွေအကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ပြီး ပရိသတ်တွေ အဖတ်များခဲ့ကြပါတယ်။

၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း မြန်မာ့လူဦးရေရဲ့ ၅ ဒသမ ၆ သန်းကျော် ရေဘေးသင့်ခဲ့ပြီး စိုက်ပျိုးမြေဧရိယာ ၂၄ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါး ရေလွှမ်းမိုးခံခဲ့ရပါတယ်။ ဒါက ဥတုကပ်ဘေး ရိုက်ခတ်မှုရဲ့ တစိတ်တပိုင်းမျှသာ ဖြစ်ပါတယ်။

ISP OnPoint တပုဒ်ဖြစ်တဲ့ ‘လုပ်ငန်းစဉ်ဗျူဟာ လိုအပ်နေသော မြန်မာ့အကျပ်အတည်းနှင့် စိနသံခင်းတမန်ခင်း’ကို ဖတ်ရှုသူက တတိယအများဆုံးပါပဲ။

တရုတ်-မြန်မာဆက်ဆံရေးအပေါ် အခြေခံတဲ့ တရုတ်ရေးရာ သုတေသနလေ့လာမှုတွေကို ISP-Myanmar က စဉ်ဆက်မပြတ် လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။

နေပြည်တော်မှာရှိတဲ့ စစ်ဗိုလ်ချုပ်တွေနဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ အရွေ့တွေကို သိနိုင်ဖို့ ‘နေပြည်တော်လိုဂျီ’ဆိုပြီး ISP-Myanmar က သုတေသနပြု လေ့လာနေပါတယ်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း ‘နေပြည်တော်လိုဂျီ’သုံးပုဒ်ကို ရေးခဲ့ပါတယ်။