‘အို… မြောက်ပိုင်းလမ်း …’ – အချုပ်အခြာအာဏာကို တဆင့်ခံကန်ထရိုက်ပေးခြင်း

Photo – AFP

■ အကျဉ်းချုပ်

တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ ကြားဝင်မှုကြောင့် ကိုးကန့်တပ်(MNDAA) အနေနဲ့ လားရှိုးမြို့ကို စစ်ကောင်စီလက်ထဲ ပြန်အပ်ခဲ့ရပါတယ်။ ၁၉၈၉ ခုနှစ်မှာ ပေါ်ထွက်ခဲ့တဲ့ အပစ်ရပ်ခရိုနီအရင်းရှင်စနစ် (ceasefire crony capitalism) နောက်ပိုင်း မြန်မာ့သမိုင်းမှာ  ‘လားရှိုးမိုဒယ်’အဖြစ် ထူးထူးခြားခြား ပေါ်လာတာပါ။ စစ်ကောင်စီက မြို့ပေါ်မှာအထိုင်ချပြီး ကိုးကန့်က နယ်မြေထိန်းချုပ်ထားတာကို တရုတ်အာမခံချက်နဲ့ ပူးတွဲဆောင်ရွက်တဲ့ ပုံစံဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဖြစ်စဉ်ကို ‘အချုပ်ခြာအာဏာ ကန်ထရိုက်ပေးခြင်း’ (subcontracting sovereignty) လို့ သုံးသပ်နိုင်ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ သူ့ရဲ့အားနည်းချက်ဖြစ်တဲ့ တိုင်းပြည်ကျရှုံးနိုင်ငံဖြစ်ပြီး ပြိုကွဲနိုင်ခြေကို လက်နက်သဖွယ် အသုံးချ (weaponize) ပြီး ဗဟိုမပြိုလဲရေးအတွက် တရုတ်နိုင်ငံကို ပြန်လည်ကျားကန်ခိုင်းတဲ့ နည်းလမ်းတခုလို့ ရှုမြင်နိုင်ပါတယ်။ အခုလားရှိုးမိုဒယ်မှာ စစ်ကောင်စီဟာ ကိုယ့်အိမ်ကိုယ်မီးရှို့ပြီး ဘေးပတ်ဝန်းကျင်က လာကူငြှိမ်းပေးလို့ အသက်ရှူချောင်ရပုံနဲ့ တူလှပါတယ်။

တကယ်လို့သာ အခု လားရှိုးမိုဒယ်က အောင်မြင်မှုရလာရင် အလားတူ ဆင်တူယိုးမှားမိုဒယ်တွေ၊ ဥပမာ- TNLA ထိန်းချုပ်ထားတဲ့မြို့တွေ၊ ဒါမှမဟုတ် မြန်မာ-ထိုင်းနယ်စပ်နဲ့ မြန်မာ-အိန္ဒိယနယ်စပ်က မြို့တွေမှာရော ပေါ်လာနိုင်မလား ဆိုတာကို အလေးအနက်သုံးသပ်စရာ ဖြစ်လာပါတယ်။​ ဒီလိုဆိုရင်ဖြင့် ၁၉၈၉ ခုနှစ် အပစ်ရပ်အစီအမံတုန်းက ချည့်နဲ့နိုင်ငံတော် (weak state) အခြေအနေကနေ လားရှိုးမိုဒယ်လွန်ခေတ်မှာတော့ အချုပ်အခြာအာဏာ ဆုတ်ယုတ်တဲ့နိုင်ငံတော် (diminished statehood) အဆင့်ကို ကျဆင်းသွားဖွယ်ရှိပါတယ်။ မြန်မာ့ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေး တရုတ်နိုင်ငံရဲ့လုပ်ငန်းစဉ်ဟာ မြန်မာပြည်သူလူထုဆန္ဒရဲ့ အထိန်းအထေ၊ ပါဝင်သင့်သူတွေ ပါဝင်ဖို့ လိုအပ်တဲ့အထိန်းအထေနဲ့ နိုင်ငံတကာက လက်ခံထားတဲ့ (ဥပမာ- ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီရဲ့ မြန်မာ့အရေး ထုတ်ပြန်ချက်တွေနဲ့ အာဆီယံအဖွဲ့ရဲ့ တူညီဆန္ဒငါးရပ်စတဲ့) မူဘောင်တွေရဲ့အထိန်းအထေနဲ့တူတဲ့ ‘ကရွတ်ခွေ’ လိုအပ်နေတာ သတိပြုဖို့လိုပါမယ်။

➤ ယခု ဆန်းစစ်ချက်အား အသံဖြင့် နားဆင်နိုင်ပါသည်။

အပြည့်အစုံကို ကပြင်ရပ်ဝန်းစာမျက်နှာတွင် ဝင်ရောက်ဖတ်ရှုနိုင်ပါပြီ။